Staatssteun en de-minimis, hoe zit dat?

Ondernemers die een subsidie aanvragen worden soms verrast met de voorwaarde dat men een de-minimis verklaring moet tekenen voor het verkrijgen van de subsidie. Balance Subsidies krijgt daar regelmatig vragen over van ondernemers.

Wat is de-minimis en waarom moet een onderneming daarvoor een verklaring ondertekenen?

Om deze vraag te beantwoorden moeten we terug naar de Europese Unie en de afspraken die de lidstaten daar met elkaar hebben gemaakt. Een van deze afspraken is dat lidstaten geen staatssteun mogen verstrekken aan ondernemingen. Dit kan namelijk zorgen voor verstoring van de concurrentie.

Wanneer is er sprake van staatssteun?

Om te beoordelen of er sprake is van staatssteun, worden de volgende criteria gehanteerd (art. 107 lid 1 VWEU):

De steun wordt verleend aan een onderneming die een economische activiteit verricht;
De steun wordt door staatsmiddelen bekostigd;
Deze staatsmiddelen verschaffen een economisch voordeel dat niet via normale commerciële weg zou zijn verkregen (non-marktconformiteit);
De maatregel is selectief: het geldt voor één of enkele ondernemingen, een specifieke sector/regio;
de maatregel vervalst de mededinging (in potentie) en (dreigt te) leiden tot een ongunstige beïnvloeding van het handelsverkeer in de EU.

Veel subsidieregelingen voldoen aan deze vijf criteria en zouden dus ongeoorloofde staatssteun zijn. De regelingen kunnen echter, na akkoord vanuit de EU, toch worden toegepast. Veelal omdat de subsidie breed beschikbaar is voor de aanvragende ondernemers en niet beperkt tot een sector of regio. Om goedkeuring te krijgen van de Europese Commissie moet een zeer uitgebreid proces worden doorlopen, de kennisgevingsprocedure. In Nederland is zo bijvoorbeeld het Besluit stimulering duurzame energieproductie en klimaattransitie (bekend als SDE++) goedgekeurd.

Een kleiner deel van de subsidieregelingen, vaak regelingen vanuit provincies of gemeenten, vaak voor kleinere subsidiebedragen, voldoet ook aan deze criteria en zou als staatsteun worden gekwalificeerd. Staatssteun mag in beginsel niet worden verleend aan bedrijven conform de afspraken binnen de EU.

De-minimisverordening

Voor ondernemers in het algemeen heeft de EU daarom een praktischer oplossing bedacht. De De-minimisverordening.

De de-minimisverordening (Verordening (EU) nr. 1407/2013) maakt het mogelijk om steun in de vorm van kleine bedragen (tot maximaal 200.000 euro per drie jaar) ‘staatssteunproof’ te verlenen. Op grond van de de-minimisverordening kunnen decentrale overheden ondernemingen over een periode van drie belastingjaren tot 200.000 euro steunen. Door het geringe effect van deze steunverlening op het EU handelsverkeer kwalificeert steun onder dit drempelbedrag niet als staatssteun. De de-minimisverordening is van toepassing op alle sectoren, behalve voor de sectoren landbouw en visserij en voor Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB). Voor deze sectoren gelden andere grenswaarden. Voor het verlenen van de-minimissteun hoeft er geen kennisgevingsprocedure gevolgd te worden.

De-minimis en grote ondernemingen

Balance Subsidies ziet in de praktijk dat kleine en middelgrote bedrijven relatief eenvoudig intern kunnen nagaan of men de afgelopen drie jaar subsidies ontving die kwalificeren als ‘staatssteun’. En of men daarmee onder de 200.000 euro blijft. Voor deze ondernemingen is het ondertekenen van een de-minimis-verklaring (mits men, inclusief de nieuwe subsidie, over de afgelopen drie belastingjaren onder de 200.000 euro blijft) veelal geen probleem.

Anders is het vaak bij grote ondernemingen. Een groot bedrijf met bijvoorbeeld duizenden werknemers en tientallen vestigingen en verspreid over meerdere EU-landen heeft vaak moeite om exact vast te stellen welke subsidie men wanneer en waar en voor welk bedrag en welke vestiging in welk land heeft ontvangen. Veelal gaat het om kleinere bedragen die men niet centraal geregistreerd heeft.

Voor grote ondernemingen is het dus verstandig vooraf na te gaan of een subsidie aanvragen waarvoor een de-minimis verklaring wordt gevraagd wel de moeite loont.

Balance Subsidies heeft veel ervaring met dergelijke subsidies en kan u als onderneming hierbij goed ondersteunen.

Heeft u vragen? Neem contact met ons op, onze consultants staan u graag te woord.

Persoonlijk advies?